ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΡΠΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΑΠΕΙΑ (3) Η ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΟΠΟ ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΗΣ ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ Νο 23 μαιου 2009

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΡΠΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 2 ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΗΣ ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ Νο 16 ΜΑΙΟΥ 2009

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΡΠΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Η ΑΣΚΗΣΗ GROUNDING ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΗΣ ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ Νο 9 μαιου 2009 σελ.3.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΡΠΑ ΡΗΞΗΚΕΛΕΥΘΑ ΡΗΞΗ ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 17 14 ΙΟΥΛΙΟΥ 2007

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΡΠΑ ΡΗΞΗΚΕΛΕΥΘΑ ΡΗΞΗ ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 16 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2007

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΡΠΑ ΡΗΞΗΚΕΛΕΥΘΑ ΡΗΞΗ ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 17 14 ΙΟΥΛΙΟΥ 2007

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΡΠΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

     Πολλές φορές, στις μέρες μας, ακούμε την έκφραση: «δεν είναι τίποτα, είναι ψυχοσωματικό». Πολλοί γιατροί αντιλαμβάνονται ότι επαναλαμβανόμενες ρινοφαρυγγίτιδες με ωτίτιδες, διάρροιες, βρογχίτιδες στρέφουν την προσοχή στη δυσφορία του παιδιού στο περιβάλλον, παρά στην θεραπεία του συμπτώματος.

     Οι διαταραχές μετατροπής αποτελούν σωματικά φαινόμενα· δεν ανήκουν όμως στην ψυχοσωματική (π.χ υποχονδριακά φαινόμενα).

     «Ο υστερικός ασθενής μιλά με το σώμα του, ενώ ο σωματικός υποφέρει στο σώμα του. Το σώμα αποτελεί για τον πρώτο ένα εργαλείο λόγου, ενώ για τον δεύτερο το σώμα είναι το θύμα.»

     Μια θεμελιώδης αρχή των σύγχρονων ψυχοσωματικών αντιλήψεων βασίζεται την σχέση ανάμεσα στην σωματική ισορροπία και στα ψυχοσυναισθηματικά θεμέλια της προσωπικότητας. Όπως υποστηρίζει το Ι.Ψυχ.Παρ., μια ψυχική δομή η οποία είναι συναισθηματικά πλήρης, ισορροπημένη και σταθερή, κατέχει κεντρική θέση μεταξύ των αμυνών που αντιτίθενται στις ψυχοσωματικές διαταραχές.

     Η σωματική έκφραση είναι μια από τις πολλές εκδηλώσεις του κλινικού σκηνικού της παθολογίας. Οι άλλες δυο πολύ σημαντικές εκδηλώσεις είναι: αφενός η συμπεριφορά και αφετέρου η ψυχική οδός μέσα από μια ψυχοποιημένη έκφραση-νευρωτικού τύπου.

     Η ποιότητα των σωματικών αντιστάσεων ενός υποκειμένου απέναντι στις επιθέσεις που δέχεται εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την σταθερότητα της ψυχικής του συγκρότησης. Η αποδιοργάνωση των ψυχικών αμυνών προκαλεί και την αποδιοργάνωση των βιολογικών αντιστάσεων. Υπάρχουν, λοιπόν, «ευάλωτες ψυχικές δομές» που είναι επιρρεπείς στην σωματική αποδιοργάνωση, όταν δέχονται διάφορες επιθέσεις. Εφόσον δεν μπορούν να αποκατασταθούν μέσα από την ψυχική διεργασία, εκπίπτουν στην σωματική αποδιοργάνωση.

     Η ταξινόμηση των περιπτώσεων γίνεται με δύο τρόπους: α) σύμφωνα με την φύση της σωματικής ασθένειας και β) σύμφωνα με την σωματική δομή του ασθενούς η οποία αξιολογείται σε σχέση με το είδος των ψυχικών αμυνών ως προς την σωματοποίηση.

                            ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ

     Οι ψυχοθεραπείες των παιδιών ποικίλουν, γιατί έχουμε να κάνουμε με ηλικίες από την βρεφική μέχρι την εφηβική. Παίζει επίσης ρόλο η οικογενειακή αλληλεπίδραση που συμπεριλαμβάνεται στην ψυχοσωματική αυτονομία του παιδιού.

     Έτσι μπορεί να είναι διαρκείας, όσο του ενήλικα (δυο χρόνια), βραχυχρόνια, ψυχοθεραπευτικές επισκέψεις. Η μορφή μπορεί να είναι η ίδια: συνομιλίες, παιχνίδια, ζωγραφική στα μωρά συνδυασμένες ψυχοθεραπείες μητέρας-παιδιού/ γονέων-παιδιού.

ª   Μερικές ψυχοθεραπείες μπορεί να σταματήσουν πριν εξαφανιστούν τα συμπτώματα· βασιζόμενες στην ικανότητα ανάκαμψης, χαρακτηριστικό της παιδικής ηλικίας και στις αλλαγές στις σχέσεις και στην συμπεριφορά του περιβάλλοντος που πρέπει να πραγματοποιηθούν.

ª    Αυτό που αντιτίθεται στην ψυχοσωματική αποδιοργάνωση είναι μια επαρκής ψυχική λειτουργία η οποία πηγάζει από μια πλήρη συναισθηματική ιδιοσυστασία, ισορροπημένη και σταθερή, κατέχει θεμελιώδη θέση μεταξύ αμυνών.

    Μια πρώτη ψυχική δομή ως προς την                                                        σωματική αποδιοργάνωση είναι                                      η μηχανιστική σκέψη.

 

    Øανικανότητα φαντασιωτικής ελευθερίας και  ονειρικής ζωής

           

    Øμια λευκή σχέση που παγώνει τις διαπροσωπικές    συναλλαγές.

    Øσυνθήκες που αναδεικνύουν την ανικανότητα του ασυνείδητου να αναδυθεί μέσω των αναπαραστάσεων.

      

     Η φόρτιση που συνδέεται με λιβιδινικές και επιθετικές ενορμήσεις που δεν βρίσκουν διεργασία και δεν βρίσκουν ψυχική διέξοδο μέσω του ψυχισμού, περνάει πολύ γρήγορα σε ψυχική διέξοδο. 

     Η βάση της μηχανιστικής ζωής συνίσταται σε μια ανεπάρκεια της λειτουργίας του προσυνειδητού, μέσω του οποίο απομονώνεται, αμπαρώνεται σφραγίζει το ασυνείδητο.

Θεμελιώδης κατάθλιψη:

     Η κατάρρευση των σωματικών αμυνών γίνεται με διάφορους ψυχικούς μηχανισμούς. Η πιο σοβαρή είναι η θεμελιώδη κατάθλιψη, όπου ο ασθενής ολισθαίνει σε μια λειτουργία μηχανιστικού τύπου.    

ª Προσωρινή νεύρωση στις σχέσεις.

ª Φαντασιωτική και προσωρινή απώλεια.

ª Υπόλοιπες σχέσεις και επαγγελματικές δραστηριότητες συνεχίζονται.

ª Ζωή συναισθηματικά κενή.

ª Χωρίς πόνο και ικανοποίηση.

     Ο μηχανικός τρόπος λειτουργίας της συμπεριφοράς είναι το πρώτο σήμα κινδύνου και το πρώτο σύμπτωμα αποδιοργάνωσης.

Η θεμελιώδης κατάθλιψη αποτελεί μία από μεγαλύτερες κλινικές εκδηλώσεις των ενορμήσεων θανάτου.

Ψυχοποίηση:

Με την «ψυχοποίηση» εννοούμε τους μηχανισμούς μέσω των οποίων ο ψυχισμός διασφαλίζει την ανάδυση και επιτυγχάνει τη ρύθμιση των ασυνείδητων, ενορμητικών και ενστικτωδών λιβιδινικών και επιθετικών μορφών ενέργειας.                                  

Μεταξύ των μορφών κυριαρχεί η ικανότητα αναπαράστασης στην οποία οι ενορμητικές αναδύσεις μετατρέπονται σε συμβολικές απεικονίσεις.                    

Η αξιολόγηση της ψυχοποίησης εξαρτάται από την εκτίμηση των ικανοτήτων αναπαράστασης.

Ελεγχος της διέγερσης:

Ο έλεγχος της διέγερσης αποτελεί το σημαντικότερο της σωματοποίησης. Η διέγερση έχει τρεις οδούς για να διοχετευτεί.

ª Ψυχοποίηση.

ª Η εκτόνωση στην συμπεριφορά.

ª Η σωματική έκφραση.

Οι ψυχοσωματικές παθήσεις οφείλονται στην ανικανότητα ψυχοποίησης της οποίας οι λειτουργίες έχον πληγεί είτε μόνιμα είτε περιστασιακά υπό την επήρεια μιας στιγμιαίας υπερχείλισης (λόγω του άγχους ή της κατάθλιψης) που θίγει επιλεκτικά τις ευάλωτες προσωπικότητες.

Αναστρεψιμότητα:

Η αναστρεψιμότητα είναι μια σημαντική ιδιότητα των διαταραχών όταν τροποποιούνται οι συνθήκες των σχέσεων ή με ψυχοθεραπεία.

Θεμελιώδης κατάθλιψη:

Στις κλασικές καταθλιπτικές καταστάσεις ο ασθενής παρουσιάζει:

ª πλούσια ψυχική συμπτωματολογία με

ª συναισθηματικές αποχρώσεις όπως

ª οδύνη, λύπη, ανησυχία, της κατάπτωσης και της ενοχής

ª η πιο δραματική έκφραση η μελαγχολία.

Στη θεμελιώδη κατάθλιψη έχουμε:

ªπτώση του λιβιδινικού τόνου.

ªπτώση του τόνου των ενστίκτων της ζωής.

Παρουσιάζεται σαν:

ª εξαφάνιση τόσο της ναρκισσιστικής λίμπιντο όσο και την

ª εξαφάνιση της λίμπιντο σε σχέση με το αντικείμενο

ª κλινική εκδήλωση της παρουσίας των ενστίκτων θανάτου.

ª εικόνα λιγότερο εντυπωσιακή της μελαγχολικής κατάθλιψης

ª μεγαλύτερος κίνδυνος να οδηγήσει σε θάνατο

ª προειδοποιητικό σύμπτωμα αποδιοργάνωσης απαιτείται ο

ª εντοπισμός των πρώτων εκδηλώσεων για προστασία της σωματικής οργάνωσης.

Κλινική έκφραση της θεμελιώδους κατάθλιψης η μηχανιστική σκέψη, η μηχανιστική ζωή.

ª αυτόματα άγχη, με την κλασική έννοια, κατακλύζονται.

ª πρωτογενή, γιατί εκδηλώνουν μια βαθιά απελπισία του  ατόμου.

ª προκλήθηκε από συρροή μη ελεγχόμενων κινήσεων του ατόμου.

ª δεν υπάρχει δυνατότητα επεξεργασίας.

ª δεν μπορούν να εκφραστούν με άλλο τρόπο.

Το κατακλυσμένο εγώ δίνει:

ª τις ασθενείς άμυνές του

ª την ανεπάρκεια διεξόδων

ª την έλλειψη οργάνωσης

ª την αποδιοργάνωση

ΆΓΧΟΣ:

Το άγχος δεν είναι σήμα κινδύνου που σταματά τη στιγμή που ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί άμυνας.

Το άγχος είναι μόνιμο σήμα κινδύνου, είναι αυτόματο και διάχυτο και αναπαριστά μια αρχαϊκή κατάσταση υπερχείλισης

Το άγχος δεν βασίζεται σε:

ª Ένα φοβικό σύστημα που προέρχεται από το φαινόμενο της απώθησης.

ª Καμιά ψυχική εργασία συνδέσμου που να μπορεί να πραγματοποιηθεί.  

ª    Το φοβογόνο αντικείμενο δεν παρίσταται, ούτε είναι δυνατόν να αναπαρασταθεί.

ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ:

Με την θεμελιώδη κατάθλιψη εγκαθίσταται και η μηχανιστική σκέψη με:

ª  Εμφάνιση αυτοματισμών

ª  Η συμπεριφορά λειτουργεί σα μια μηχανική επανάληψη.

ª  Η εξασθένιση των ψυχικών αμυνών αντιπροσωπεύει και τον

ª εκφυλισμό της φαντασιωτικής και ονειρικής ζωής.    Αντιπροσωπεύει επίσης:

ª  ρήξη στην ασυνείδητη ζωή μια

ª  ψυχική λειτουργία μηχανιστικού τύπου.

Η θεμελιώδης κατάθλιψη είναι:

ª  ρήξη της ομοιόστασης ανάμεσα στις ενορμήσεις ζωής και θανάτου.

ª  διαδικασία αποδιοργάνωσης με υψηλό σωματικό κίνδυνο επειδή παραβιάζει

ª  τις ψυχικές και βιολογικές άμυνες. 

 

ΘΕΜΑ: Αναζωογόνηση της ψυχικής ζωής με δυνατότητα επεξεργασίας, αναπαράστασης αναζωπύρωσης μιας φαντασιωτικής και                ονειρικής ζωής.

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟΣ

ΥΠΕΡΦΟΡΤΩΣΗ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ εμφανίζεται με την

ª    Κοινή λειτουργική παθολογία  ¬κολικοί, κοιλιακά επαναλαμβανόμενα σύνδρομα, διαταραχές ύπνου, σπασμούς και λυγμούς¬

ª          Παθολογικές νόσους όταν υπάρχει οργανική τρώση. Περιέχει ένα δυναμικό λειτουργικής εκφόρτισης.

ª    Αλεξιερεθιστικό σύστημα Freud, λειτουργία που προστατεύεται ο οργανισμός κατά των διεγέρσεων που προέρχονται από το περιβάλλον.

 καταστάσεις με πλεόνασα διέγερσης.

Α. ü συνεχής διέγερση που κατευθύνεται επιλεκτικά σε μια λειτουργική σφαίρα. Π.χ Ÿ τη διατροφή   Ÿ την υστερική κένωση . Γένεση διαταραχών όπως:

ü     ανορεξία, δυσκοιλιότητα, ψυχογενές μεγάκολον.

Β. ü  συμπεριφορές μητρικής υπερπροστασίας με αποκλεισμό του πατέρα δημιουργούν:

    ü  συμβιωτική σχέση, με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται η διαδικασία

ü     αποχωρισμού-ατομικότητας.

     (Το άσθμα, ασθένεια της συν. ανάπτυξης που διαιωνίζονται οι αρχαϊκοί μηχανισμοί δεσμού).

Γ. ü  η ψυχοσωματική παθολογία της ασυναρτησίας.

     Ποιοτικές και ποσοτικές ανωμαλίες του δεσμού επηρεάζουν την συν. οργάνωση και παρεμποδίζουν την οικοδόμηση των ψ.σ. αμυνών. Συνηθισμένες συνθήκες ασυναρτησίας:

          F εναλλαγή της φύλαξης του βρέφους από διάφορα πρόσωπα.

F έλλειψη συνέπειας στη συμπεριφορά τη μητέρας. Ταλάντευση μεταξύ φάσεων.

     Ÿ επένδυσης/ ανυπομονησίας που υλοποιούνται με βίαιους χειρισμούς.

F σοβαρές καταστάσεις που συνδυάζουν ασυναρτησία και στέρηση.

ΝΕΥΡΩΣΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ:

Ü Η παθοφυσιολογία οφείλεται μάλλον σε ένα αυτό-ανοσολογικό μηχανισμό

Ü συνδυάζεται με ένα τραυματικό γεγονός το οποίο την πυροδοτεί ή με ένα έντονο και ξαφνικό συγκινησιακό επεισόδιο ή μια ρήξη της συνέχειας του τρόπου ζωής.

z Τα                         αίτια της τόσου (Φρανκ).

Ÿ        Εξέταση εν απουσία των γονιών που τον είχαν δέσει με λουριά και ουρλιάζει 1 ώρα.

Ÿ        Η τραυματική επίδραση τον έθιξε στο πιο ευαίσθητο σημείο του την κινητικότητα. (κινητικότητα).

Ÿ        Ο εξαναγκασμός δημιούργησε ρήξη στο ευάλωτο σύστημα αμυνών  του οποίου το μεγαλύτερο έρεισμα ήταν η επαγκίστρωση στο εξωτερικό περιβάλλον και η συμπεριφορά. (εξαναγκασμός)

Ÿ        Επίσης έπληττε (ο εξαναγκασμός) την ελευθερία του κινητικού ελέγχου. 

¢ Η έλλειψη σωματικής επαφής

(αλλάζει συνέχεια ενδιαφέρον για ομάδα. Πολλά πρόσωπα που τον κρατούσαν).

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΚΕΝΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ:

Ζωή οργανωμένη πάνω στη συμπεριφορά. Απορροφούνται από τα πράγματα και τις συγκεκριμένες καταστάσεις. Η συμπεριφορά παρακινείται από αισθητηριοκινητικό περιβάλλον χωρίς επαφή με το φαντασιωτικό. Οι δραστηριότητες του παιχνιδιού δεν διαποτίζονται  από ασυνείδητες φαντασιωτικές δραστηριότητες. Γενικευμένη συναισθηματική αδράνεια.

F   Έλλειψη διαφοροποίησης σε σχέση με τα αντικείμενα που εκδηλώνεται μέσα από ανώνυμη αποδοχή των προσώπων, τα οποία φαινομενικά περιλαμβάνονται στο πλαίσιο μιας                   αδιαφορίας και υποβιβάζονται στην κατάσταση των πραγμάτων και σε αυτή των αντικειμένων του παιχνιδιού.

F   Φτώχεια και απουσία αυτοερωτικών και μεταβατικών δραστηριοτήτων. Απουσία ανησυχίας απέναντι στο ξένο. Σαφής έλλειψη διαφοροποίησης σε σχέση με το αντικείμενο.

F   Αναστρεψιμότητα με αλλαγή στο περιβάλλον ή ψυχοθεραπεία.

Υπαίτιες συνθήκες

     F Επαναλαμβανόμενος αποχωρισμός, έλλειψη πατέρα.

Η νεύρωση συμπεριφοράς, που το σύνδρομο κενής συμπεριφοράς είναι μια προμορφή, αποτελεί την έκφραση έλλειψης ψυχικής οργάνωσης.

      Η ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

     

      Ø Άμεση επαγκίστρωση

Ø Στιγμιαία αλλά φευγαλέα σε οποιονδήποτε

Ø Ικανότητα υποκατάστασης ενός αντικείμένου με μεγαλύτερη  ταχύτητα και οικειότητα

Ø Ο λόγος του αλλεργικού χαρακτηρίζεται από παραδρομές της γλώσσας, οι οποίες δηλώνουν τη σύγχυση  υποκείμενου και αντικείμενου, προσωπικές αυτών, ακόμα και ονόματα. Μπερδεύει τον συνομήλικό του  με τον εαυτό του και με άλλα πρότυπα.

       Ø Άμεση και πρωτόγονη έκφραση του ασυνείδητου  που εκδηλώνεται ως ανικανότητα διαφοροποίησης χρόνου, τόπου και ατόμων.

         

          Είναι το συνηθισμένο προφίλ του «πρωτογενούς αλλεργικού» χαρακτηριστικά δηλαδή των οποίων η κύρια εξελικτική αλυσίδα είναι αλλεργικής προέλευσης.

ØΗ σχέση με τον θεραπευτή επιφανειακή λόγω της έλλειψης ταύτισης και ανικανότητας εσωτερίκευσης. Αυτή η στάση ερεθισμάτων έχει ως αποτέλεσμα να καθιστά ανίκανο το θεραπευτή να ταυτιστεί με τον θεραπευόμενο, ανίκανο να έχει αντιμεταβίβαση.

(και στην ζωγραφική ζωγραφίζουν πράγματα που έχουν σχέση με την ίδια μέρα)             

           ΤΟ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟ ΠΑΙΔΙ

ü  Μεγάλη συγκινησιακή ευθραυστότητα. Ενώνει την υπερ αντιδραστικότητα των βρόγχων και την συναισθηματική υπερευαισθησία.

ü     Ένταση συναισθηματικών αναγκών και αδυναμία μέσω αυτονόμησης για την επίτευξή της. Επιτακτική και συνεχής ανάγκη επαγκίστρωσης στα πρόσωπα και στο περιβάλλον.

ü     Έλλειψη ανοχής στις συγκρουσιακές καταστάσεις. Ο ασθματικός, ανίκανος να τις αντιμετωπίσει, χρησιμοποιεί διάφορους εναλλακτικούς τρόπους κυρίως άρνηση επιθετικότητας την οποία αρνείται ή καταστέλει.

ü     Αλλαγή, σχεδόν στιγμιαίας αντικατάστασης ενός αντικείμένου με άλλο. Αυτοί οι αμυντικοί μηχανισμοί είναι φορείς μεγάλης αδυναμίας. Ξεπερνιούνται,παραμερίζονται, το παιδί αντιτίθεται.

ü     Πρωτογενής ψυχοσυναισθηματική λειτουργία και καθήλωση των μηχανισμών αποχωρισμού-ατομικοποίησης.

ü     Πολλούς φίλους, αλλά ελάχιστες σταθερές σχέσεις.

ü     Αποφεύγουν τους καβγάδες, απαλύνουν τις συγκρούσεις με μια εξιδανικευμένη διευθέτηση των διαπροσωπικών σχέσεων.

ü     Αμεσότητα επαφής, απουσία συστολής, υπερβολικά οικείος.

ü     Άνεση στις σχέσεις, ανάγκη αιχμαλώτισης του άλλου.

ü     Εντυπωσιακή ικανότητα να καταλαβαίνουν τις σκέψεις και τις προθέσεις των άλλων.

ü     Σχολικές σπουδές άνετες, ορισμένα μοναδικές λογοτεχνικές και καλλιτεχνικές ικανότητες.

ü     Υπερβολική χρήση της μετάθεσης ως μηχανισμός άμυνας.

ü     Φορέας μεγάλης ευθραυστότητας , μπορεί εύκολα να υπερκεραστεί από τα πραγματικά γεγονότα καταστάσεις, ανταγωνισμού, αποχωρισμού, σύγκρουση ανάμεσα στους γονείς, πένθος.

ü     Η απουσία άγχους απέναντι στο ξένο ίσως αποτέλεσμα φαινομένων μετάθεσης, για να αποφευχθεί το άγχος του αποχωρισμού.

 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟΥ

Βασικό αίτιο μηχανιστικής ζωής  η ανεπάρκεια της λειτουργίας του προσυνειδητού και η απομόνωση του ασυνειδήτου.

Το ενεργειακό φορτίο που συνδέεται με συναισθήματα και συγκινήσεις:

ü δε μεταφέρεται ομαλά

ü δε γίνεται αντικείμενο επεξεργασίας

ü είναι αποκλεισμένο

ü παραμένει έξω από τους μηχανισμούς ψυχοποίησης

Το προσυνειδητό είναι ένα σύστημα που εξασφαλίζει τη ρύθμιση

    Μεταξύ  ü του ασυνείδητου (του οποίου η δράση                                                       διέπεται από μια πρωτογενή διαδικασία)

    Και      ü του συνειδητού (του οποίου η λειτουργία μέσω μιας δευτερογενούς διαδικασία)

    Ρυθμίζει  ü την προσαρμογή στην πραγματικότητα

Μοντέλο ψυχικής λειτουργίας

1895   πρώτη τοπική       ð    ασυνείδητο, προσυνειδητό, συνειδητό

1920   δεύτερη τοπική     ð    τρία συστήματα

ΑΥΤΟ     :ενορμητικός πόλος της προσωπικότητας.

ΕΓΩ       :ψυχική δόμηση που τίθεται ως αντιπρόσωπος του      Υποκειμένου

ΥΠΕΡΕΓΩ  :ψυχική δόμηση που κρίνει και δικάζει, μέσω της  εσωτερίκευσης γονεϊκών απαιτήσεων και απαγορεύσεων

ΤΟ Προσυνειδητό ð

ü προστατεύει την συνειδητή ζωή

ü προφυλάσσει από τις υπερβολικές αναταραχές της ενορμητικής ζωής

ü μεταβάλει τις διαδικασίες αναπαραστάσεις του ασυνείδητου

ü  το καθιστά ευπρόσιτο στη σκέψη και στο λόγο

ΤΟ Προσυνειδητό ð

ü είναι η ψυχική δόμηση που πραγματοποιεί συνδέσεις μεταξύ των αναπαραστάσεων του αντικείμενου – οπτική αναπαράσταση που ανήκει στο ασυνείδητο, και των αναπαραστάσεων των λέξεων.

ü η αναπαράσταση μέσω των λέξεων είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του προσυνειδητού – συνειδητού συστήματος.

Το προσυνειδητό πραγματοποιεί τη σύνδεση που είναι θεμελιακή πράξη για την ενοποίηση και τη διοχέτευση της ροής των διεγέρσεων και τη διασφάλιση της σταθερότητας. Η σύνδεση είναι ένα θεμελιακό στοιχείο του αμυντικού συστήματος έναντι της σωματικής αποδιοργάνωσης. Η αποσύνδεση προκαλεί την υπερχείλιση των ενορμήσεων και την εκφόρτισή τους στο σώμα.

Από την ποιότητα του προσυνειδητού εξαρτάται η ποιότητα της οργάνωσης των ψυχικών αμυνών, οι δυνατότητες αντίστασης ή, αντίθετα, το                        απέναντι στις τραυματικές καταστάσεις.

(Ποιες δουλειές βοηθάνε το προσυνειδητό;)

Στη μηχανιστική λειτουργία χάσμα μεταξύ:

ü πρωτογενών διαδικασιών της ασυνείδητης ζωής

ü δευτερογενούς διαδικασίας της ορθολογικής σκέψης η οποία δεν τροφοδοτείται από τις ενορμήσεις.

ü εξ’ αιτίας της εξαφάνισης της λειτουργίας του προσυνειδητού ή της ανεπάρκειάς του, η πρωτογενής διαδικασία δεν αναπαρίσταται έτσι ώστε να γονιμοποιεί τις σκέψεις.

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟΣ

Κατερίνα:

Η Κατερίνα που ήρθε με την μητέρα της κάθεται σε μια πολυθρόνα. Παριστάνει ότι επικεντρώνεται στα παιχνίδια, αλλά η προσοχή της είναι στη συζήτηση.

Η Κατερίνα απόχτησε το πρόβλημα όταν γεννήθηκε η αδερφή της, όταν ήταν 2 χρονών. Γύρισε έτσι το βράδυ από τον παιδικό σταθμό.

Αρχική άποψη: αλλεργία από τον ήλιο και την ζέστη. Παροχή κορτιζόνης.

Έχει ανάγκη το μπιμπερό της κι ένα κουκλάκι και φαίνεται να την τρομάζει κάτι στο σπίτι.

Ενοχλείται από τον παραμικρό θόρυβο, στον παιδικό σταθμό πηγαίνει στην                             και δεν την αφήνει.

Η νηπιαγωγός της δίνει μαντήλι και της λέει να το πετάξει  και αυτή λέει: «όχι, θέλω να το επιστρέψω στη μαμά μου». Γίνεται τεράστιο θέμα  αυτή επιμένει, αλλά η μαμά λέει πως ποτέ δεν της έφερε το μαντήλι.

Η Κατερίνα ζητάει να πάει στην τουαλέτα και η                        ρωτάει αν ήταν από την συγκίνηση. Και η μαμά λέει αυτήν την ευαισθησία θα την χαρακτήριζε σαν φόβο. Όταν η μαμά αναφέρθηκε στην αδερφή της,  Κατερίνα φώναξε δυο φορές «μαμά».Στη ζωή της και σε σχέση με την μικρή αδερφή της παίρνει τα παιχνίδια. Βλέπει τη μαμά με το μωρό. Στην άδεια εγκυμοσύνης την Κατερίνα δεν την έστελνε στο παιδικό σταθμό. Η Κατερίνα παριστάνει ότι κοιμίζει τα πρόσωπα του σπιτιού τα διατάζει να κοιμηθούν.

Στην Κατερίνα δεν είχε καλή εγκυμοσύνη και της έκαναν περίδεση του τραχήλου. Ενδιάμεσα η Κατερίνα ασχολείται με τις                                   

Στη δεύτερη εγκυμοσύνη είχε δύο περιδέσεις και δήλωσε πως δεν της άρεσε η κατάσταση της εγκύου. Είχε επίσης πολύ άγχος. Για την Κατερίνα αισθάνεται πολλές ενοχές. Υπερβολικά προστατευτική με την Κατερίνα.                  την αναπνοή της , δεν την άφηνε να ανοιχτεί προς τους άλλους. Η κατάσταση της εγκύου δεν της αρέσει. Παίρνει άδεια και κλείνεται στον εαυτό της. Εδώ αναφέρει ότι έκανε ψυχοθεραπεία για δύο λόγους: φοβερή αϋπνία, είχε την τάση να τρώει υπερβολικά.

Είχε τον φόβο μη γίνει ανορεκτική. Αυτό άρχισε στην εφηβεία, όταν ήταν με τους γονείς της. Έτρωγε, μετά έκανε εμετό κι έτρωγε κρυφά ό,τι επιθυμούσε.

Συνειδητοποίησε ότι το πρόβλημα με το φαγητό,                έγινε όταν ο πατέρας της άρχισε να πίνει. Θεραπεύτρια: Υπάρχει σχέση δυσφορίας στην εγκυμοσύνη και δυσφορίας στο φαγητό.

Συμπεράσματα:

Αγχοφοβική κατάσταση μεγάλης έντασης. Άγχος αποχωρισμού. ΟΙ διαταραχές βασίζονταν σε ένα προγενέστερο νευρωτικό υπόβαθρο. Αντιδρούσε έντονα στους θορύβους, στους ξένους. Φοβικές αντιδράσεις στις μαύρες μπότες και σε ένα λουρί που κρεμόταν από την βαλίτσα. Απώθηση σε αντικείμενα με μαύρο ή σκούρο χρώμα. Αλλαγές στην διαμόρφωση του δωματίου.

Μητέρα στην εφηβεία. Σοβαρές αϋπνίες και διαταραχές διατροφής. Ψυχαναγκασμούς βουλιμίας με ηθελημένους εμετούς. Οι εγκυμοσύνες παρόμοιες με το φαγητό, στο στομάχι. Κρίσεις άγχους που προβάλει στην Κατερίνα, που είναι υποταγμένη στις προστατευτικές τάσεις της μητέρας.

Αμέσως μετά την επίσκεψη, η δερματίτιδα εξαφανίστηκε. Η μαμά με την Κατερίνα έφυγαν, η δερματίτιδα ξαναγύρισε, όταν γύρισαν σπίτι με πατέρα και μικρή αδερφή

Η Κατερίνα εμφάνισε τη δερματίτιδα στο αποκορύφωμα μιας κρίσης. Γέννηση μικρής αδερφής. Δύσκολη εγκυμοσύνη για Κατερίνα και μητέρα. Τα πρώτα συμπτώματα όταν αποχωρίστηκε και γύρισε στο σταθμό. Αφόρητη ζέστη εκείνο το καλοκαίρι.

Εγκατάσταση μιας σειράς εκδηλώσεων προνευρωτικών. Κατάρρευση σωματική από όλα αυτά, αφετέρου νευρωτική, σημαντικές φοβίες. Μητέρα αγχώδης, υπερπροστασία, υπερβολική διέγερση, άστοχη ανταπόκριση στις ανάγκες του παιδιού. Η αλληλεπίδραση τους χαρακτηρίζεται από εξαναγκασμό.

Θετική πρόγνωση, καλές ψυχικές ικανότητες που έδειξε το κοριτσάκι, υποχώρηση συμπτωμάτων, αλλαγή σκηνικού παιδιού και μητέρας.

ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

Δημήτρης, 14 ετών, Αθήνα

Θεραπεία 2 χρόνων,

Επιπλοκές, λοιμώξεις και αν.ανεπάρκεια.

(1^η συν.)ð  Όψη θλιβερή, χλωμός και πολύ αδύνατος, ανάστημα 5 ετών.

Ο πατέρας παίρνει το λόγο για 45 λεπτά, εικόνα ελέγχου της κατάστασης κλπ.

ΑΣΘΜΑ: εντοπισμός 5 ετών.

Προβλήματα υγείας: 3 μηνών: νοσηλεία, λόγω διάρροιας.

 6 μηνών: ρινίτιδες και βρογχίτιδες και μετά  ιγμορίτιδες για μήνες και χρόνια και χρόνια. Οι κρίσεις άσθματος αντιστάθηκαν στην αλλεργία από ευαισθητοποίηση.

9 χρονών: επιδείνωση με τον αποχωρισμό για να πάει σε σανατόριο. Απόστημα στον πνεύμονα παιδ.κλιν. Αρχίζει κύκλος βρογχικών λοιμώξεων με χορήγηση κορτιζόνης.

Περίοδοι χωρίς φαρμακευτική αγωγή.

Είχε σταματήσει το σχολείο, τον βοηθούσαν τα αδέρφια του, κοιμόταν άστατα, τις νύχτες περνούσε στο ανασηκωμένο κρεβάτι.

Ο πατέρας αφέντης στην κατάσταση με εκφοβισμούς. Απόφαση να τον δουν μόνο του.

Διάγνωση: Ψυχική λειτουργία μηχανιστικού τύπου στο πλαίσιο μιας θεμελιώδους κατάθλιψης:

Ø φτωχός προφορικός λόγος, χωρίς φαντασιωτική διάσταση.

Ø στις αναφορές  στο ανάστημα του ή στις συγκρούσεις με τα αδέρφια του ðξέσπασμα δύσπνοιας ή κρίση βήχα.

Ø η ονειρική του δραστηριότητα περιορισμένη η αναπαραγωγή της ημέρας.

Ø Το μακροχρόνιο παρελθόν νοσηρότητας δίνει την εντύπωση ευάλωτης ψυχοσωματικής ζωής. (συμπέρασμα)

Ø Σε ένα πλαίσιο μητρικής υπερπροστασίας σύνηθες σε αλλεργικές ασθένειες επιβεβαίωση σε συζητήσεις με μητέρα.

Ø Πτώση στη σοβαρότητα έγινε με τον αποχωρισμό στο σανατόριο.

Ø Οι ψυχικοί παράγοντες της λειτουργίας του παιδιού καθορίζονται από την ασθένειά του που δε μπορούσε να κάνει σχέδια για το μέλλον.

Ø Οικογενειακή δυναμική. Κυριαρχία της ακραίας συμπεριφοράς του πατέρα με αποκλεισμό της μητέρας. Πατέρας: νεύρωση της συμπεριφοράς με υπερδραστηριότητα. Επιτυχημένος εμπορικός διευθυντής. Εκτόνωση μέσα από τη συμπεριφορά. 

Η θεραπεία κατευθύνθηκε σε τρεις τομείς:

1) ψυχοθεραπεία ατομική του παιδιού για                            υπό την καταθλιπτική κατάσταση.

2) Οι γονείς, ιδιαίτερα ο πατέρας να μην επεμβαίνει.

3) Άλλαξε ειδικός της αναπνευστικής ψυχοθεραπείας από γνώστη των ψυχ. επιπτώσεων. Άρα σωματική λειτουργικότητα, σωματική επιβεβαίωση, απεξάρτηση από τον πατέρα.

(σχόλια τι θα κάναμε αν τον αναλαμβάναμε εμείς, ως σωματικοί ψυχοθεραπευτές).

Ψυχοθεραπεία:

1^η σ. ð Αδράνεια καταθλιπτικής απόχρωσης, δυσφορία για την σωματική εμφάνιση, κυριαρχία γονεϊκών εικόνων που αισθάνεται ως μια ακατάπαυστη λεκτική παρέμβαση, με απειλές και προβλέψεις για το μέλλον. Σύγκρουση με αντικείμενο αυτόν, αυταρχικές και επεμβατικός πατέρας, προστατευτική μητέρα.

 Ψυχοθεραπευτικός χώρος: επενδύθηκε από το παιδί, ξέφυγε από την γονεϊκή επεμβατικότητα σαν χώρος που μπορεί να αναπνεύσει (Η μαμά που ρωτάει της λένε να ρωτάει αλλού εκεί που πήγαινε). Πολλές συνεδρίες για την επεμβατικότητα του πατέρα , βοήθεια για αναγνώριση του άγχους που του προκαλεί η κατάσταση. Σιωπηλό κλάμα, στη συνέχεια το βόλεμα από αυτήν την κατάσταση που προσπαθεί να δει τον εαυτό του έξω από τους γονείς του. Δείχνει να μην καταλαβαίνει και σιγά σιγά κριτικάρει τη συμπεριφορά του πατέρα του. Αρχίζει με πονηριές να θέλει να ξεφύγει άλλη, όχι να τον αντιμετωπίσει, στη συνέχεια μιλάει με τον πατέρα του για ό,τι τον αφορά. Αναπτύσσει με τον πατέρα του τις ικανότητες του στα μαστορέματα. Οι επιθετικές ενορμήσεις του αναδύονται, περνάνε σε κριτική στη μητέρα ότι ασχολείται με αυτόν μέσω της αρρώστιας του λες και της αρέσει αυτό. Η σωματική του κατάσταση δίνει απάντηση σε αυτό, όπως το σχολείο που παρακολουθεί κανονικά. Ενσωματώνεται στην οικογένεια και βλέπει τους γονείς του σαν ζευγάρι. Στη συνέχεια αναδύεται το ΕΓΩ και καταφέρνει να ελέγχει το περιβάλλον του να είναι ανταγωνιστικός να πιστεύει ότι μπορεί να τα καταφέρνει να έχει μια καλής ποιότητας ναρκισσική επένδυση. Χαρακτηριστικά του έχουν σχέση με τη λανθάνουσα περίοδο. Σχέδια για το μέλλον θέλει να γίνει γιατρός, ειδικός στο άσθμα. Συνειρμικά φέρει σαν παράδειγμα τον καθηγητή των μαθηματικών που ήθελε να του κάνει μάθημα, γιατί είναι ασθματικός. Θυμήθηκε ένα όνειρο ότι οι γονείς του θέλουν να τον στείλουν στο ίδρυμα. Αναδύσεις, τέτοιου είδους είναι σπάνιες και οι συνειρμοί του είναι ευάλωτοι. Έχει οργανωθεί ψυχικά με ένα μηχανιστικό σύστημα.

Ø Αναζωογόνηση, εικόνα καταθλιπτικής ακινητοποίησης, που πλήττει τη λειτουργία του προσυνειδητού και εμποδίζει την οποιαδήποτε συμβολική διεργασία της σύγκρουσης.

Ø Η παθογένεια προερχόταν από την πλήρη εξάρτηση που εμπόδιζε το άτομο να συγκροτηθεί ως υποκείμενο. (έξω από ένα φαντασιωτικό χώρο που θα μπορούσε να ξαναβρεί τον εαυτό του    

Ø και να συγκροτηθεί).

Ø επήρεια ενός συστήματος συνεχούς διέγερσης επικεντρωμένη στην αναπν. λειτουργία.

Ø στενή σχέση συναλλαγής με βάση το λόγο και τις ερμηνείες, ανάκαμψη στο αισθητήριο. Κινητική σχέση για να δοθεί ώθηση και να τροφοδοτηθεί η ναρκισσική επένδυση.

Ø σχέση με πατέρα από καταπιεστική κυριαρχία, σε αντίδραση, συντροφικότητα ή κάποια ταύτιση.

Ø σχέση με μητέρα

Ø χαίρεται το σώμα , ανάκτηση σχέσης με τα αδέρφια του

Ø εγκατάσταση των διεργασιών ψυχοποίησης, της ενδοβολής και της προβολής, του συνδυασμού της κίνησης των συναισθημάτων και των στοιχείων αναπαράστασης, της εμφάνισης μιας ονειρικής λειτουργίας και των φαντασιωτικών εκδηλώσεων.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΨΥΧΟΔΡΑΜΑΤΟΣ

Η Μάρτιν διαλέγει να είναι δασκάλα και εμείς οι απείθαρχοι μαθητές .

Ο κύριος Φ. κάνει τον σπασίκλα.

Η Μάρτιν είναι πολύ αυστηρή, άδικη, ακόμη και σαδίστρια (διασκεδάζει πάρα πολύ.)

Κατά τον ίδιο τρόπο συμπεριφέρεται και με τη δασκάλα της.

Στις επόμενες συνεδρίες, σκηνές από την οικογενειακή ζωή με τις συγκρούσεις που μας αναφέρουν. Η Μάρτιν δεν θέλει να παίξει αλλά να διανέμει τους ρόλους. Πολύ λίγος χώρος στην κυρία Φ.

Εισαγωγή της κυρίας Φ. στο ψυχόδραμα:

Η κυρία Φ. είχε αποκλειστεί από τον κύριο Φ και τη Μάρτιν

Η κυρία Φ. παρουσία.

                       , χαρακτηριστικά, απολογείται για την ασθένεια της Μάρτιν, καθηλώνει κάθε επικοινωνία. Εξαιρετικά ευάλωτη.

Η Μάρτιν και ο κύριος Φ. περισσότερο από κάθε άλλη φορά γελούν μεταξύ τους. Είναι                               .

Για την κυρία Φ. η Μάρτιν είναι ένα ευαίσθητο μωρό που δεν πρέπει να του εναντιώνεσαι.

Ο κύριος και η κυρία Φ. παραπονιούνται πιεστικά ότι η Μάρτιν δεν εκφράζεται, δεν της λέει τίποτα, αλλά δεν της αφήνουν χρόνο για να εκφραστεί. 

Æ Βιργίνια 6 βδομάδων παραπέμφθηκε μαζί με τους γονείς της.

Æ Ζυλιέν και Μελανί είχαν πεθάνει από το ίδιο σύνδρομο (βλέπε πίνακα).

Æ Σύνδρομο που συνδύαζε ανορεξία και εμετούς

Æ Και στα δύο παρουσιάστηκε στο 2^ο εξάμηνο της ζωής τους όταν πήγαν παιδικό σταθμό των παιδιών.

Æ Ύστερα από μια πρώτη νοσηλεία η μαμά σταμάτησε να δουλεύει.

Æ ξαναπήγαν στο νοσοκομείο σε κατάσταση υποσιτισμού και αφυδάτωσης οξύτατης μορφής. 

Æ Μελανί: διάγνωση ψυχογενής παρέκκλιση της διατροφικής συμπεριφοράς.

Æ Ζυλιέν: Γεννήθηκε κανονικά. Οι γονείς της δεν ήταν ακόμα παντρεμένοι.

Æ Μητέρα: νεφρικούς κολικούς κατά την εγκυμοσύνη. Μετά τον τοκετό καταθλιπτική περίοδο.

Æ Οι πρώτες διαταραχές προέκυψαν τον 6^ο μήνα. Το παιδί το κρατούσε η γιαγιά από τον πατέρα.

Æ Πρώτα συμπτώματα: εμετός ακανόνιστος και μετά συστηματικός. Ενός έτους ζύγιζε 6, 250 κιλά.

Æ Νοσηλεύτηκε για τρεις βδομάδες. Όλες οι εξετάσεις φυσιολογικές. Ανάκτηση βάρους.

Æ Ξανανοσηλεύεται àδιάγνωση: ψυχογενής ανορεξία.      

Æ Η μαμά την τάιζε στο νοσοκομείο, αλλά σταμάτησε γιατί ήταν έγκυος στη Μελανί.

Æ Η συμπτωματολογία καλύτερη. Η μαμά σταμάτησε να δουλεύει. 15 μηνών φαινόταν υγιές.

Æ 18 μηνών: βάρος 5,600 κιλά. Ξανάρχισαν εμετό. Η μητέρα που γέννησε τη Μελανί αρνήθηκε να ξανανοσηλευτεί η Ζιλιέν.

Æ 20 μηνών ήταν 5 κιλά και οι γιατροί θεώρησαν ότι το παιδί άφησε τον εαυτό του να πεθάνει από την πείνα. Υποθερμία στους 34.5 βαθμούς.

Æ Εντατική όπου πέθανε από πνευμονική λοίμωξη ένα μήνα μετά.

Æ Μελανί 9 μήνες ομαλός με παροδικούς εμετούς που δεν δίνεται ιδιαίτερη σημασία.

Æ Στους 9 μήνες η μαμά γυρίζει στη δουλειά. Η θεία από την πλευρά του πατέρα κρατάει το παιδί που έχει. Είναι χορτοφάγος, που καλλιεργούσε μόνη της.

Æ Πρώτα συμπτώματα: εμετοί χωρίς διάρροιες (;) το παιδί ήταν δυσκοίλιο.

Æ Ανορεξία ή μάλλον επιλεκτική συμπεριφορά στο φαγητό. Μόνο γάλα και καλαμποκάλευρο.

Æ Το αδυνάτισμά της οφειλόταν στην αποβολή των τροφών.

Æ 13 μηνών νοσηλεύεται, αλλά όλα υπήρξαν αρνητικά.

Æ Η Μέλανι στεναχωρήθηκε από τη νοσηλεία έκανε περισσότερους εμετούς μετά.

Æ Το παιδί έχανε βάρος, αλλά ήταν χαρούμενο.

Æ 14 μηνών ζυγίζει 6,700 κιλά και συμβουλεύονται τον γιατρό τους.

Æ Διάγνωση: ίδια με τη Ζυλιέν και παραπέμπεται σε νοσοκομείο.

     Ψυχογενών διατροφικών παρεκκλίσεων. 

Æ Η Μέλανι πεθαίνει στο νοσοκομείο 20 μηνών.

Æ Ένα μήνα μετά πήγαν όλοι στον Κ.Χ

Æ Ο πατέρας μονοπωλεί τη συζήτηση. Η μητέρα μιλάει μόλις ο άνδρας βγήκε έξω από το γραφείο.

ΠΑΝ. ΚΟΡΠΑΣ

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ